Jak pić rum? Wszystko, co musisz wiedzieć o rumie

Jak pić rum? Drinki z rumem to jedne z najpopularniejszych koktajli na świecie, mimo to rum pić można w formie czystej lub na lodzie. Czym różnią się od siebie poszczególne rodzaje rumu? Jak wybrać dobry rum? Ile pytań zadamy jeszcze w tym tekście? Wszystkie odpowiedzi znajdziecie poniżej.

zdjęcia w tekście: Pixabay.com

Jak pić rum?

W pierwszej części tekstu zapoznamy was z podstawową terminologią dotyczącą rumu i różnicami pomiędzy poszczególnymi rodzajami tego trunku. Następnie opisujemy jak pić rum w czystej postaci oraz jak poradzić sobie z drinkami czyli z czym pić rum bacardi czy inne popularne marki. Na koniec polecimy wam dobry rum na każdą okazję w naszym prywatnym top 10.  Zatem do dzieła.

Skąd pochodzi rum

Przyjmuje się, że rum powstał najprawdopodobniej gdzieś na obszarze Indii Zachodnich, czyli obszarze obejmującym wyspy pomiędzy morzem karaibskim a oceanem atlantyckim. Do zbioru tego należą Kuba, Haiti, Jamajka, Portoryko,Wyspy Dziewicze, Anguilla, Sint Maarten, Saint Christopher, Nevis, Montserrat, Barbuda, Antigua, Gwadelupa, Dominika, Martynika, Saint Lucia, Saint Vincent, Grenada, Barbados, Wyspy Zawietrzne (Curaçao, Bonaire, Aruba, Margarita i Tortuga, oraz Tobago i Trynidad – a to nawet nie jest jeszcze pełen katalog. Dlatego zapewne wielu badaczy czy entuzjastów rumu woli określenie Indie Zachodnie.

Rum czy Kill Devil ?

Rum nie zawsze i nie wszędzie nosił nazwę rumu. Zanim znany nam termin się upowszechnił, rum określano mianem “Kill Devil”.

Nazwa odnosić się miała do jakości lub właściwości tego trunku. Był tak smaczny, że potrafiłby zabić diabła, palił w gardle piekielnym ogniem i co tu dużo mówić, raczej nie nadawał się do picia. Inna hipoteza mówi, że był to diabelski trunek, stąd jego moc, która potrafiła zabić. Dość powiedzieć, że pierwsze prymitywne rumu produkowano dodając cały szereg zabójczych składników do zacieru – od wapna, po odchody, kwasy, martwe zwierzęta.

Termin Kill Devil stosowano jako zamiennik słowa rum mniej więcej między pierwszą a drugą połową wieku siedemnastego. Co ciekawe, termin przetrwał, choć w zmienionej już wersji do dziś: z języka angielskiego trafił do holenderskiego (Kiel-dyvel) a potem francuskiego Guildive i pod tą nazwą można spotkać jeszcze destylaty na Haiti. 

Równie tajemniczy co rodowód terminu kill devil jest znaczenie słowa rum. Nie wiemy, czego dotyczy i skąd wzięło się to słowo, ale najpewniej od słów rumbullion albo rumbustion. Oba te słowa odnosiły się do opisu harmidru, wrzawy, tumultu, zgiełku. Słowo “rumbustious” zresztą do dziś funkcjonuje w języku angielskim i oznacza hałaśliwy, wrzaskliwy. Jaki to ma związek za alkoholem? Historycy proponowali dwie możliwe wersje etymologii: jedna odnosiła się do destylowanego lub  fermentującego zacieru, bulgotającego, niespokojnego, kipiącego. Wersja druga odnosi się do zachowania tych, którzy w rumie się rozmiłowali: marynarzy, żeglarzy, piratów, rzezimieszków, bandytów, którzy spotykali się w nadmorskich tawernach wywołując bójki oraz zadymy.  W końcu jak pić rum, to z przytupem!

Notabene, po dziś dzień, można znaleźć w handlu rumu, które do tradycji tego nazewnictwa nawiązują.

Rum – rodzaje

Rum produkuje się albo ze świeżo wyciśniętego soku trzcinowego, syropu trzcinowego, czyli zagęszczonej wersji tegoż soku,  albo z melasy powstającej przy produkcji cukru trzcinowego. Syrop cukrowy od melasy różni się tym, że nie jest on półproduktem w procesie produkcji cukru, a po prostu zagęszczonym sokiem. 

Melasa natomiast to syrop, który przeszedł kilka etapów przemysłowego procesu. Na tych składnikach jednak świat rumu się nie kończy, bo tak jak wspominałem na początku tego podcastu, jako surowiec do produkcji rumu służą też szumowiny powstające na powierzchni kadzi z gotującym się syropem cukrowym. To również odpady produkcyjne przy produkcji cukru. Wreszcie, jako składnik do produkcji rumu może być pozostałość z destylacji poprzedniej partii, czyli resztki zacieru.  To tak zwany dunder.

Zależnie, od tego, jakiego użyjemy surowca uzyskamy nieco inny efekt. Rumy powstające z soku trzcinowego są bardziej trawiaste, dymne (ale nie jest to dymność jak whisky na przykład!), z charakterystycznymi nutami przypominającymi nieco ziemiste, nieco popiołowe czy piżmowe aromaty. To nuty charakterystyczne dla tzw. Rhum Agricole, czy brazylijskiej Cachacy. Rumy na bazie melasy cukrowej są za to nieco pełniejsze w smaku, słodsze, bardziej przyprawowe, pikantne i są bazą dla większości rumów na Karaibach.

Przeważnie jednak, dla uproszczenie wyróżniamy dwie tradycje produkcji rumu. Pierwsza to rumy na bazie melasy, druga to rumy na bazie soku z trzciny cukrowej często choć nie zawsze tożsame z rhum agricole – rumami z Martyniki które mają swoją apelacje, czyli zastrzeżone prawem miejsce pochodzenia oraz sposobu produkcji. 

Rumy francuskie

Miejsce pochodzenia w przypadku rumu nie ma aż tak wielkiego znaczenia jak, powiedzmy w przypadku wina czy whisky, ale da się z pewnością wyróżnić kilka istotnych elementów charakteryzujących poszczególne kraje. Kraje, które były dawnymi koloniami francuskimi stawiają na rumy z trzciny cukrowej. Często objęte są one apelacją na wzór apelacji winiarskiej, oznacza to, że przepisy regulują sposób ich produkcji i miejsce pochodzenia. Kraje produkujące tzw. Rhum Agricole to głównie Martynika, Panama, Gwadelupa, Haiti, Grenada czy Mauritius oraz kilka mniejszych wysp i terytoriów. 

Jak pić rum z Martyniki?

Rhum Agricole w przeciwieństwie do rumów z melasy ma dystynktywny trawiasto, ziemisto warzywny smak i aromat. Dosyć charakterystyczny i początkowo nawet odrzucający aromat. Przepisy apelacji nakładają na producentów obowiązek podawania wieków, który może wynosić od 3 miesięcy do 6 lat (XO). Najlepiej pić go solo, nie polecamy dodawania lodu. Nie jest to też rum dla początkujących.

Rumy angielskie i hiszpańskie

  Drugą grupę stanowią rumy z dawnych kolonii brytyjskich: Grenady, Barbadosu, Sainta Lucii, Belize, Bermudów, Saint Kitts, czy regionu Demerara w  Guyanie, oraz rumy jamajskie. Rumy te są ciemniejsze, mają pełniejszy smak i wyraźne nuty melasy. Trzecia grupa to kraje, które były pod hiszpańskim panowaniem. To dość popularny w drinkach styl rumów. Są lżejsze niż ich “brytyjscy” koledzy, często neutralne w smaku, niektórym jasnym rumom w tym stylu bliżej do wódki niż powiedzmy do brandy.

Mówimy tu przede wszystkim o rumach z Kuby, Puerto Rico, Dominikany, Perú, Costa Rici, Guatemala, Nikaragui, Panamy, Kolumbii czy Peru. W tej grupie traficie na sporo słodkich, czasem syropowatych rumów, dość okrągłych, często nie wymagających,  często tworzonych przy użyciu metody solera. To nie muszą być broń boże trunki złe, ale będą po prostu przystępne w smaku, sprofilowane pod gust przeciętnego konsumenta. W smaku przypominają skrzyżowanie brandy de jerez z koniakiem, calvadosem i być może rakiją. Jeśli lubicie szczególnie hiszpańską brandy, słodsze destylaty owocowe, to rumy na modłę hiszpańską przypadną wam pewnie do gustu. 

Z czym pić rum brązowy?

Jak pić rum dojrzewający typu hiszpańskiego? Przede wszystkim, solo. Długie dojrzewanie wnosi tu ciekawe nuty kakao, czekolady, wanilii, w dobrej jakości rumach z wymienionych krajów znajdziecie aromaty ciasta, ciasteczek, karmelu, przypraw, orzechów, rzadziej owoców tropikalnych, czy konfitur owocowych. Dojrzewanie rumów w tym stylu ma spore znaczenie bo wiele trunków w wymienionych tu krajach powstaje w destylacji kolumnowej, przez co są mniej złożone i mniej aromatyczne na starcie, ale łagodniejsze w piciu.

Oczywiście, jest to zasada bardzo ogólna i trudna do zastosowania w każdym przypadku. Nie każdy rum z Martyniki to Rhum Agricole, nie każdy rum produkowany na Barbadosie jest super ciemny i bardzo melasowy w smaku.

Zobacz: Z czym pić Malibu? Najpopularniejsze kombinacje

Ciemny rum, jasny rum – o co chodzi?

Dlatego, dużo częściej stosowanym podziałem rumu jest ten, który bierze pod uwagę kolor rumu lub ewentualne dodatki, które do niego trafiły. I tak wyróżnić możemy rumy jasne, złote, ciemne, tzw. spiced rum (czyli rumy przyprawowe) oraz rumy o wysokiej zawartości alkoholu (overproof rum). Rumy jasne mają przeźroczysty kolor. Najczęściej stosowane są do drinków z uwagi na relatywnie neutralny smak. Złote rumy uzyskuje się dojrzewając rum w dębowych beczkach, podobnie jak rumy ciemne, choć jedne i drugie można uzyskać przez dodanie karmelu.  Przyprawowe destylaty zawierają dodatek korzennych przypraw, a często również karmel. Overproof na etykiecie oznacza rumy o wysokiej zawartości alkoholu, sięgającej nawet  70 – 80 proc. 

Jak pić rum typu premium

Dlaczego niektóre rumy kosztują 20 złotych, a inne ponad 200 zł? Na cenę rumu wpływa kilka czynników. Jakość wykonania, sposób produkcji i czy czas dojrzewania. Podobnie, jak w przypadku whisky, rum można uzyskać bardzo szybko w procesie destylacji kolumnowej. Można zabarwić go karmelem i będzie on gotowy do butelkowania. Rumy tego typu są przeważnie jasne, choć nie zawsze. Część z droższych jasnych rumów poddawana jest najpierw dojrzewaniu a potem filtracji, celem usunięcia koloru. Najbardziej cenione na świecie rumy to jednak rumy dojrzewające w beczkach.

Jak pić dobry rum?

Segment tzw. rumów premium wyznaczają produkty kilku do kilkudziesięcioletnie. Leżakują one w dębowych beczkach, są destylowane w ramach trudniejszej i droższej metody alembikowej, często też powstają z soku trzcinowego zamiast z melasy. Nie poprawia się ich dodatkiem przypraw czy (przeważnie) karmelu. Rumy tego typu pijemy w kieliszkach, czyste, bez potrzeby ich schładzania. W smaku odnajdziecie wiele nut podobnych do brandy: suszone owoce, rodzynki, ciasto, miód, przyprawy korzenne. Kieliszkiem, który dobrze nadaje się do sączenia tego typu rumów jest koniakówka lub standardowy kieliszek degustacyjny. Takich trunków, podobnie, jak whisky typu single malt, nie łączymy przeważnie z koktajlami. Jak najlepiej pić rum, który tyle kosztuje? Powoli, jak koniak, czy brandy. 

Drinki z rumem:

Z czym pić rum Bacardi? 

Najliczniejszą grupę rumów dostępnych w sklepach stanowią te, które pojawiają się w koktajlach. Wśród jasnych rumów można wymienić takie marki jak Havana Club, Old Pascas, Negrita, Brugal, ale przede wszystkim Bacardi. Biorąc pod uwagę, że ten ostatni stał się dla wielu synonimem jasnego rumu, istnieje więcej niż duża szansa, że na niego traficie zamawiając mojito, daiquiri czy pina coladę.  

Daiquiri

• Rum Bacardi 40 ml
• Sok z połowy limonki
• lód 
• cukier trzcinowy

Cukier zagnieść razem z limonką w szklance, dodać rum, zagnieść jeszcze chwilę, dodać lód, starannie wymieszać. Przelać do niskiej szklanki lub czarki koktajlowej. Jeśli do kombinacji limonka, cukier, rum dodacie jeszcze miętę, a całość uzupełnicie gazowaną wodą otrzymacie mojito, kubański klasyk. O tym jak zrobić najlepszą na świecie Pina Coladę przeczytacie w osobnym tekście.

La Canchanchara

Mało znany w Europie kubański klasyk oparty jest o te same składniki co Daiquiri, ale dodaje się do niego miodu. Ja proponuję wam wersję zmodyfikowaną. 

• Sok z połowy pomelo lub zielonego grejpfruta 
• Rum Bacardi 50 ml
• Pół limonki
• Łyżka miodu
• lód
• Woda

Owoce wycisnąć do shakera, dodać rum i miód, wstrząsnąć z lodem przelać do niskiej szklanki i w razie potrzeby uzupełnić wodą. 

Blue Hawaiian

Drink z rozległej rodziny koktajl typu tikki – dużo rumu, dużo alkoholu, dużo owoców, Hawaje:). Do jego wykonania będzie wam potrzebne niebieskie curacao. To w zasadzie niebieska pinacolada z nutą skórki pomarańczowej. Drinki z rumem przeważnie opierają się właśnie o podobne kombinacje, nowością jest tu użycie curacao.

• Rum Bacardi 50 ml lub dowolny jasny 
• Łyżka kremu kokosowego (to gęste “coś” z mleka kokosowego)
• Blue curacao 40 ml lub 20 ml triple sec (Cointreau, Bols Triple Sec, De Kuyper Triple sec…) 
• Sok ananasowy 125 ml 

El Presidente

Ostatni drink z białym rumem, który naszym zdaniem wart jest jest uwagi to El Presidente, czyli połączenie jasnego rumu,  wermutu i likieru triple sec.

• Rum Bacardi 50 ml
• Wytrawny wermut 40 ml
• Triple Sec 40 ml

Wymieszać na lodzie, podawać w kieliszku koktajlowym.

Jak pić ciemny rum? Tylko Cuba libre!

Jak pić rum kraken? np. z colą. To samo tyczy się takich marek jak Captain Morgan, Bacardi Black czy Oakheart. Rumy złote, spiced oraz ciemne dobrze nadają się do mieszania z colą. Do Cuba libre najpierw lejemy rum (50 ml)  potem dodajemy lód i dopełniamy colą. To nie jedyna dobra kombinacja dla tzw. ciemnych rumów. 

Zobacz: Jak pić tequilę? Poradnik dla gentlemanów i milades

Dark ‘N Stormy

Kolejny prosty w wykonaniu drink, który opiera się o cztery składniki: jasny i ciemny rum (można dodać więcej ciemnego), ginger ale lub piwo imbirowe oraz limonkę. Składniki mieszamy w szklance na lodzie, na koniec wciskamy limonkę i gotowe.

Planter’s Punch

Poncz plantatora to kolejne połączenie na bazie soku ananasowego. Oprócz niego, potrzebujemy rzecz jasna rumu i grenadyny czyli popularnego barowego syropu na bazie soku z owoców granatu. Dostaniecie go w dużych marketach.

• Ciemny rum 60 ml
• Sok ananasowy 150 ml 
• Łyżeczka grenadyny
• Lód

Rum wlać do wysokiej szklanki z lodem, dodać sok, na końcu powoli wlać grenadynę.

Z czym pić rum? Dobre rady cioci Ady:

1. Do mojito nigdy nie dawaj sprite’a. Zawsze świeża limonka a nawet cytryna będzie sto razy lepsza.

2. Miętę ugniataj delikatnie, inaczej zrobi się gorzka.

3. Wszędzie tam, gdzie potrzeba jasnego rumu, można z powodzeniem dodać rum złoty.

4. Można też użyć rumu ciemnego, ale zmieni on kolor drinku.

5. Ciemnym rumem można zastąpić wiele innych alkoholi w popularnych koktajlach. Dobrze sprawdza się zamiast brandy czy whisky.

6. Jasny rum można użyć w zastępstwie wódki w wielu koktajlach.

7. Jeśli drink wymaga połączenia jasnego i ciemnego rumu, możesz użyć większej ilości rumu ciemnego

8. Spiced rum (przyprawowy) i rum ciemny mogą być również między sobą wymienne, warto poeksperymentować.

9. Co pasuje do czego? Biały rum do mojito, ciemny do coli.

10. Odpuście sobie rum Gran Imperio z biedronki. Jest naprawdę słaby.

Nasze Top Rumów:

• Rum biały (jasny): Havana Club (60 – 70 zł) jest naszym zdaniem odrobinę ciekawszy niż Bacardi. Jeśli szukacie czegoś innego, to Negrita (wyraźnie wytrawna, 60 zł) lub Old Pascas (50 – 70 zł) będą też dobrym wyborem. Brugal (80 – 110 zł)  jest rumem wyraźnie neutralnym i w swoim pułapie cenowym raczej powala.

• Spiced rum (przyprawowe): W Polsce dominuje Captain Morgan (80 zł), rum znany na całym świecie. Od kilku lat udziały w rynku próbuje mu zabrać Bacardi Oakheart (40-60 zŁ). Ten drugi będzie zapewne tańszy, ale warto szukać obu na promocjach. 

• Rumy ciemne: Kraken Black Spiced (80 – 100 zł) – bardzo melasowy, ciemny i z dodatkiem przypraw. Dobry stosunek ceny do jakości. Na rynku dostępne jest także Bacardi Carta Negra (70 – 80 zł) oraz ciemna Negrita (60 – 70 zł) . Wszystkie można uznać za godne polecenia.

• Rumy na specjalne okazje: Angostura 7: siedmioletni rum z wyczuwalnymi nutami czekolady, przypraw i delikatnego owocu. Dobry na początek, kosztuje trochę ponad 100 zł.

• Appleton estate Signature Blend: rum o charakterystycznym dla Jamajki owocowo-melasowym profilu. Dużo suszonych i świeżych owoców, trochę lukrecji. Przyjemny rum na początek przygody z tymi trunkami. Cena: około 100 zł.

• Diplomatico Botucal Reserva: ciasteczkowo,biszkoptowy rum z karmelowymi nutami, pomarańczą i finiszem melasowo-lukrecjowym. Cena: około 200 zł.

 

Jak pić absynt? Wszystko, co musisz w wiedzieć o zielonej wróżce!

Jak pić Martini? Prawie wszystkie możliwe sposoby